Kerst 2020 staat voor de deur. Tijd om terug te kijken op een heel bewogen en indringend jaar.
Wat in januari van dit jaar begon met vele ideeën veranderde in maart aanzienlijk. Door de Corona perikelen waren wij dit jaar voor het eerst in 74 jaar niet in staat om scholieren mee te nemen naar Bayeux. Ook onze geplande Auschwitzreis was niet mogelijk. Desondanks zijn we er trots op dat we dit jaar tóch in staat zijn geweest om veel jeugd te bereiken en tegelijkertijd ook voor de ouderen onder ons zichtbaar zijn geweest. Dat dit de nodige aanpassingen in ons programma met zich mee heeft gebracht, is wel duidelijk.
Een korte uiteenzetting van onze activiteiten in 2020 (impressies kunt u volgen door op de onderstreepte activiteiten te klikken):
- De Dodenherdenking op 4 mei op begraafplaats de Oude Toren zowel als de herdenking in september bij het Airborne Monument waren ingetogen, kleinschalig van opzet en zonder publiek.
- Het ophalen van het Bevrijdingsvuur door Eindhovense Wielrenners, in 2020 voor de 74e (!) maal gevolgd door een ingetogen maar indrukwekkende ontsteking van het Bevrijdingsvuur in Eindhoven op 18 september.
- Het Eindhovens Bevrijdingsvuur is ook dit jaar met lopers naar diverse gemeenten gebracht waaronder Mierlo, Helmond en Wageningen. Ons bevrijdingsvuur wordt jaarlijks op 5 mei van het opvolgende jaar vanuit Wageningen verspreid over de rest van Nederland. Nederland heeft gelukkig ook in 2021 haar bevrijdingsvuur!
- Online deelname door Eindhovense scholieren aan de Prix Bayeux. Onze jongeren brachten hun stem uit in deze prestigieuze fotoprijs in onze bevriende Franse stad Bayeux. Daarnaast is het een opsteker dat onze scholieren door middel van een online ontmoeting contact hebben gehad met onze bevrijder Joe Cattini. Hij heeft een hele mooie boodschap voor Eindhoven uitgesproken.
- Kranslegging bij het Airbornemonument aan de Airbornelaan in de week van 18 september.
Naast bovenstaande “vaste” activiteiten zijn wij ondanks alle beperkingen in staat geweest om Eindhoven ook op andere momenten op de kaart te zetten:
- Organisatie van de opnames bij het Evoluon voor de landelijke Veteranendag in de Ridderzaal in Den Haag. Eindhoven is op unieke wijze onder de landelijke aandacht gebracht.
- Landelijke en Belgische uitrol van de nieuwe website en database van de Stolpersteine waarmee alle in Nederland en België geplaatste struikelstenen in kaart zijn gebracht en zijn gekoppeld aan het NIOD / Netwerk Oorlogsbronnen.
- Eindhovens Bevrijdingsvuur ontstoken in de gemeente Gennip als onderdeel van ons Lopend Freedom Vuurtje.
- De Free to Run, een virtueel sportevenement waarbij een mooi bedrag van € 2.000 is opgehaald voor het project Zomerrust in Srebrenica.
- In november voor de 3e maal het project “Verhalen achter de oorlogsgraven” als onderdeel van het eindexamen geschiedenis op enkele Eindhovense scholen.
- Als laatste gaan wij op donderdag 24 december op alle 686 Oorlogsgraven op de begraafplaats De Oude Toren kaarsen plaatsen. Eindhoven is één van de ruim 400 begraafplaatsen waar dit wordt gedaan.
Helaas is 2020 ook om een andere reden een jaar om niet vergeten. Wij moesten afscheid nemen van diverse bevrijders van toen, waaronder Denys Hunter. Ook ere-burger Hans Noach en zijn vrouw Ruth zijn ons ontvallen. De geschiedenis van Hans is afgelopen oktober door ons gemonteerd en gepubliceerd, een verhaal om nooit te vergeten.
Gelukkig geeft de vooruitblik naar 2021 ons hoop. De goedkeuring van een vaccin tegen Corona maakt dat we weer vooruit kunnen kijken. Wij staan klaar om in 2021 weer diverse activiteiten te ontwikkelen. Het wordt zelfs een jubileumjaar! Onze wielrenners gaan voor de 75e keer het bevrijdingsvuur voor Eindhoven en Nederland in Bayeux ophalen. Een prestatie van formaat ! Hopelijk kunnen we in 2021 weer als vanouds de Eindhovenaren begroeten tijdens het defilé en het ontsteken van ons “vuur van de vrijheid” op het stadhuisplein.
Voor nu wensen wij u en uw familie hele fijne feestdagen toe en een heel voorspoedig 2021. Graag tot volgend jaar in goede gezondheid. Let op uzelf en op elkaar!
Het bestuur van de Stichting 18 September
PS
De kaarsjes op de Oorlogsgraven op de begraafplaats De Oude Toren in Woensel zijn donderdag 24 december vanaf 18:00 uur te bezichtigen. Hopelijk branden ze – afhankelijk van de weersomstandigheden – ook nog op 1e en 2e Kerstdag.
VIRTUAL FREE TO RUN: ren, wandel of fiets, schrijf je in tussen 15 juli 2020 en 20 september 2020 en stuur je foto voor 8 oktober 2020 in.
Schrijf je in en ontvang een uniek sportshirt en steun het project ‘Zomerrust’ in Srebrenica.
Kies je eigen route en afstand en maak een foto van jezelf in het unieke sportshirt op de locatie die voor jou symbool staat voor VRIJHEID.
Dit gedicht werd gisteren tijdens de onthulling van het Levenslicht monument voorgedragen door de 11-jarige kinderburgemeester Loïs van Rooij en is geschreven door Marijn van de Beek #AwareDreamState
Eerst vond ik het nog wel leuk, die gouden ster op mijn borst.
Maar verdriet leefde op gezichten, alsof er traangas was gemorst.
Het was donker toen ik besefte wat ons onze vrijheid had gekost.
Dat we Joods zijn was de zonde, waar geen lid van werd verlost.
Ik weet niet wat we hen hebben aangedaan, dat we dit moeten doorstaan.
Het was donker toen we gewekt werden. “Naar beneden” was de boodschap.
Mijn drie zussen en ons broertje. Mama voor ons op de trap.
Papa achter. “Waar gaan we heen?” is wat we dachten. Stap voor stap.
Door de straat, ’twas savonds laat. Gelukkig had ik mijn beer gepakt.
Boze mensen zoeken ons. We moeten schuilen voordat ze komen.
“Waarom blijven we niet thuis?” “Omdat ze weten waar we wonen.”
“En wat doen ze als ze ons vinden?” “Ons met gevangenschap belonen.”
We mogen ons voorlopig niet meer overdag vertonen.
Ik weet niet wat we hen hebben aangedaan, dat we dit moeten doorstaan.
Het was donker toen het gebeurde. Voetstappen vulde onze kelder.
Woorden die wij niet verstonden, beantwoordden vragen die we stelden.
Fluisterend en huiverend, in het duister. Het luik geopend door een Duitser.
Het licht, zo helder, verblindde en dwong ons naar buiten.
Mijn zussen huilden, mijn broertje niet. Hij keek dapper naar de soldaten.
Riep: “handen omhoog of ik schiet.” Maakte van zijn hand een wapen.
De moffen lachte, wij schrokken. Pappa zei wat in hun taal.
Tegen ons, met veel verdriet, in de auto allemaal.
Ik weet niet wat we hen hebben aangedaan, dat we dit moeten doorstaan.
Eerst leek het op vakantie. Slapen in een stabelbed.
Mijn zus… En mama, de enigen die ik nog naast me heb.
Het is donker nu wij hier zitten, afwachtend een genadeschot.
Fluister zonder hoop “vaarwel” snikkend naar het lot.
Ik weet niet wat we hen hebben aangedaan, dat we dit moeten doorstaan.
Dit gedicht werd gisteren tijdens de onthulling van het Levenslicht monument voorgedragen en geschreven door Marijn van de Beek #AwareDreamState
Laten we met zijn allen even alleen zijn.
De ruimte nemen die we allemaal gemeen hebben.
Onze ogen sluiten om plaats te maken voor reflectie, voor stilte, voor leegte.
Leegte die is nagelaten door mensen met families.
Families met kinderen, moeders, vaders en onderlinge liefde.
Liefde die verwarmde maar hen niet kon redden van de haat van een ander.
Laten we die brok in onze keel een stem geven en even zijn verdriet uitspreken.
Opdat wij niet vergeten waarom tolerantie in onze muren is gesleten.
Laten we met zijn allen dankbaar zijn dat we elkaar hebben.
De lichtjes in onze harten schijnen, ze kunnen kijken, ze begrijpen, wat ons brein niet kan verwoorden.
Laten we nu voelen.
Opdat wij niet vergeten waarom tolerantie in onze muren is gesleten.
Laten we samen de zwaarte van deze dag dragen.
Laten we een gat graven, diep genoeg om in te staan en dan bedenken dat we straks gelukkig naar huis toe gaan.
Laten we naar binnen keren en proberen te mediteren.
Hoe zou het voelen om met dit hele plein verdoemd te zijn?
Voel de pijn.
Opdat wij niet vergeten waarom tolerantie in onze muren is gesleten.
Laten we met zijn allen weten dat verdraagzaamheid ons grootste goed is.
Dat zorg dragen voor elkaar ons verenigt.
En dat medeleven, medelijden essentieel is in deze tijden.
Laat ons lijden, omdat ons lijden niet te vergelijken is met wat 75 jaar geleden realiteit was
Voor elke Jood, ondergedoken of gevangen.
Daarom draaien we de wangen.
Daarom koesteren we geen haat, wie ons ook slaat.
We hebben gezien wat er ontstaat als haat de vrije hand krijgt.
Laten we met zijn allen onze muren even afbreken,
Opdat wij niet vergeten waarom tolerantie in onze muren is gesleten.
Onze ere-voorzitter Raymond van de Wouw (55) is gisteren benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Burgemeester John Jorritsma speldde hem de onderscheiding op bij het doven van het bevrijdingsvuur op het Stadhuisplein. Van de Wouw was actief bij talloze organisaties, zoals scouting Angelo Roncalli Groep, carnavalsvereniging De Blauwbuiken en voetbalvereniging Unitas’59. Ook was hij oprichter en voorzitter van de tussentijdse opvang op basisschool De Bijenkorf. Verder zette hij zich uitgebreid in voor het herdenken van de Tweede Wereldoorlog, bijvoorbeeld bij de Stichting 18 September. Van de Wouw legde contact met partijen in binnen- en buitenland, wat leidde tot bezoeken van Engelse en Amerikaanse oorlogsveteranen aan Eindhoven. Nu is hij voorzitter van Gravenstichting Brabant, die de verhalen verzamelt en digitaliseert achter de geallieerde graven op begraafplaats De Oude Toren.