Het verhaal van Kees Maas

Mijn vader Kees Maas (geb. 1923 in Kortgene) woonde sinds 1928 in Eindhoven,waar hij opgroeit in een gezin met 7 kinderen. Veel tijd besteedt hij aan zijn hobby’s als de padvinderij, fietstochten, kamperen, zwemmen en lezen. School daarentegen is niet zijn grootste hobby. Wanneer de Tweede Wereldoorlog begint werkt Kees al 2 jaar als jongste bediende bij de Eindhovense Nutsspaarbank op de hoek van de Markt en de Marktstraat. Vanaf begin 1942 wordt het normale leven steeds meer bemoeilijkt door de Duitse bezetters. Op advies van zijn vader gaat ook Kees bij Philips werken om zo te voorkomen dat hij zal worden opgeroepen voor werk in Duitsland. Dit pakt helaas anders uit, want na het bombardement op de Philipsfabrieken door de Tommies in december 1942, valt het direct op dat veel werknemers niets te doen hebben. Druppelsgewijs worden er steeds meer jonge mannen verplicht om in Duitsland te gaan werken. Alleen al van Philips zijn dit er uiteindelijk meer dan 3300.

Direct na de Tweede Wereldoorlog kent bijna iedere Nederlander wel iemand die als dwangarbeider voor de Duitsers heeft gewerkt. In ons land wonen in die tijd iets meer dan 9 miljoen mensen. Van hen zijn circa 600.000 merendeels jongemannen gedurende de oorlogsjaren voor korte of langere tijd door de Duitsers tewerkgesteld. Dat is 1 op de 8 mannen! Dus alleen al uit Eindhoven zijn dit duizenden mannen, waarvan misschien een enkeling nog leeft. Maar kennen wij hun verhalen?

Mijn vader Kees was een van hen. Begin maart 1943 vertrekt hij met een groep Eindhovense jongemannen per trein naar Duitsland, onwetend wat hem de toekomst zal brengen . Van jongs af aan wist ik dat mijn moeder uit Duitsland kwam en dat mijn ouders enkele maanden na de oorlog in Duitsland getrouwd zijn. Mijn moeder heeft zelden over de oorlog gesproken en mijn vader begon pas na haar dood in 1995 wat vaker over de oorlog te vertellen. We wisten dat hij in zijn zakagenda’s alles heeft opgeschreven wat hij gedurende zijn verblijf in Berlijn beleefd heeft.

Pas 2 jaar na zijn dood in 2015, ben ik begonnen met het lezen van zijn dagboekjes. Alleen al het uitschrijven van de dagboekjes kostte veel tijd. Naast foto’s en documenten waren er stapels brieven van Kees, Martha en hun familieleden. Langzaamaan werd duidelijk dat mijn ouders in korte tijd enorm veel heftige, spannende, gruwelijke en mooie momenten beleefd hebben. Ik ben mijn vader dankbaar dat hij in juni 1945 op weg naar Nederland van de trein is gesprongen om op zoek te gaan naar zijn grote liefde Martha.

Omdat het uiteindelijk niet lukte om een ‘ghostwriter’ te vinden voor dit boeiende verhaal, ben ik januari 2021 begonnen met schrijven. Na zes maanden was het manuscript klaar maar moest er nog veel gebeuren om er een mooi boek van te maken. Op 21 november a.s. zal het boek verschijnen onder de titel ‘Liefs uit Berlijn’, het verhaal over mijn vader en moeder.

Ton Maas, 15 oktober 2022