Selecteer een pagina


Roepnaam: Marten

Geboorteplaats: 's-Gravenhage
Geboortedatum: 15-02-1897
Overlijdensplaats: Vught
Overlijdensdatum: 05-09-1944

Laatste (vrijwillige) woonadres: Aalsterweg 230

Slachtoffer staat op lijst:
Verzet
Monument voor de Gevallenen
Omgekomen buiten Eindhoven

Hij was een van de eerste Nederlandse vliegeniers. Hij vloog in 1919 zijn eerste vliegtuig en bij zijn afscheid in 1935 had hij twee vliegtuigcrashes overleefd. Hij heeft meer dan vijftig piloten leren vliegen en zo’n honderd andere piloten werden door hem opgeleid op andere vliegtuigen. Gedurende zijn vliegeniers loopbaan vloog hij meer dan 5000 uur in ruim zestig verschillende vliegtuigen zoals jacht-, verkennings-, verkeers- en watervliegtuigen.

Marten is na zijn laatste vliegtuigcrash, mei 1935, met de Kolibri ernstig gewond geraakt, dat maakte een einde aan zijn loopbaan als piloot.
(Bron: Nederlandsche luchtvaarders)

Marten wordt geboren op 15 februari 1897 in Den Haag en woont met zijn vrouw en twee kinderen in Eindhoven. Voor de oorlog is hij luitenant-ter-zee en vlieger bij de Koninklijke Marine, maar tijdens de oorlog werkt hij bij Philips. Tijdens de Duitse bezetting is hij actief in het verzet onder de schuilnamen ‘Tante Mies’ en ‘Siem’. Hij treedt op als verbindingsman met Londen en speelt daarom voor de ondergrondse een cruciale rol in het verzenden van gevoelige informatie. Daarnaast zet hij zich in als hulpverlener aan onderduikers door hen te voorzien van bonkaarten, levensmiddelen en schuiladressen.

Hoe de Sicherheitsdienst (SD) hem op het spoor is gekomen, is niet duidelijk. Mogelijk is een eerder door de Duitsers opgepakte marconist die met Marten in contact stond tijdens verhoor doorgeslagen, maar er bestaat ook het vermoeden dat een in Spanje vastgehouden verzetsstrijder naar zijn kameraden in Nederland heeft geschreven en daarin Martens echte naam heeft genoemd. Die brief zou zijn onderschept door de Spaanse militaire inlichtingendienst en naar de Duitsers zijn doorgestuurd.

Op 19 mei 1944 wordt Marten op zijn werkplek gearresteerd en naar de SD-Polizeigefängnis in Haaren overgebracht. Omdat Marten voor het verzet zo’n belangrijke rol heeft gespeeld, onderneemt de ondergrondse een poging hem te ruilen voor een gevangengenomen SD-agent. Ook wordt geld geboden voor zijn vrijheid, maar de Duitsers hebben zulke duidelijke bewijzen tegen Marten dat ze hem niet vrijlaten. Begin september wordt Marten ter dood veroordeeld en naar kamp Vught gebracht. Daar wordt hij op 5 september 1944, de dag van de ontruiming van het kamp, gefusilleerd. Marten is 47 jaar geworden.
(Bron: Brabants Gesneuvelden)

Hij liet een vrouw en twee meerderjarige zoons achter.

In Acht / Eindhoven is de Marten Frans Elkerboutlaan.
Onderscheiden met Verzetsherdenkingskruis (VHK), Bronzen Leeuw (BL) en Belgische onderscheidingen Médaille de la Résistance en Médaille commémorative de la Guerre 1940-1945.
(Bron: J. de Waal)


Netwerk Oorlogsbronnen: https://www.oorlogslevens.nl/tijdlijn/Marten-Frans-Elkerbout/02/39084
Nationaal Archief: https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/archief/2.19.255.01/invnr/39084A